STANOWISKO DEPARTAMENTU PRAWNEGO GŁÓWNEGO INSPEKTORATU PRACY Z DNIA 25 CZERWCA 2009 R. W SPRAWIE

REKOMPENSATY ZA GODZINY NADLICZBOWE I ZA PRACĘ W DNI WOLNE OD PRACY PRACOWNIKÓW SAMORZĄDOWYCH ORAZ UMIESZCZANIE W UMOWACH O PRACĘ PRACOWNIKÓW NIEPEŁNOETATOWYCH LIMITU GODZIN, POWYŻEJ KTÓREGO PRZYSŁUGUJE DODATEK ZA GODZINY NADLICZBOWE

(GPP-433-4560-42/09/PE/RP)

Odpowiadając na przesłane 20 maja i 3 czerwca 2009 r. w formie elektronicznej pytania dotyczące rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych w dniu wolnym od pracy oraz dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych dla pracowników samorządowych, Departament Prawny GIP prezentuje następujące stanowisko:

Zgodnie z art. 42 ust. 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 233, poz. 1458), jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, na polecenie przełożonego wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta.

Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu (art. 42 ust. 4).

Przywołany art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu pracy i nie przewiduje dodatków ani 50 proc. ani 100 proc. za godziny nadliczbowe. Za pracę wykonywaną w sobotę pracownikowi przysługuje zatem wynagrodzenie (bez dodatków) lub czas wolny w tym samym wymiarze.

Jak o tym mowa w art. 43 ustawy o pracownikach samorządowych, tylko w kwestiach nieuregulowanych w tej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy.

Reasumując, zatem stwierdzić należy, że z brzmienia art. 42 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych wynika, iż wybór wynagrodzenia albo czasu wolnego jest alternatywą rozłączną, tzn. albo wynagrodzenie, albo czas wolny, ponadto - w obowiązującym stanie prawnym nie ma przesłanek do stosowania zasad określonych w kodeksie pracy.

Nawiązując do pytania o pracowników niepełnoetatowych, wyjaśniam, że z uwagi na brak możliwości wypłacania dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych dla pracowników samorządowych nie ma możliwości ustalenia limitów, powyżej których przysługiwałby taki dodatek.

STANOWISKO DEPARTAMENTU PRAWNEGO PREZESA RADY MINISTRÓW

Z DNIA 29 MAJA 2009 R. W SPRAWIE NADGODZIN SAMORZĄDOWCÓW

Art. 42 ust. 4 ww. ustawy o pracownikach samorządowych stanowi lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu pracy. Pracownikowi samorządowemu wykonującemu pracę w godzinach nadliczbowych na polecenie przełożonego co do zasady przysługuje wynagrodzenie albo czas wolny. Obowiązujące regulacje nie przewidują dodatków ani 50 proc., ani 100 proc. za godziny nadliczbowe. A zatem pracownikowi samorządowemu za pracę w godzinach nadliczbowych należy się wynagrodzenie, a nie dodatek. Ponadto zgodnie z art. 151¹¹ kodeksu pracy tylko za pracę w niedziele i święta oddaje się dodatkowy dzień wolny. W przypadku pracy w sobotę pracownikowi należy się czas wolny w tym samym wymiarze lub wynagrodzenie. Z brzmienia przepisu art. 42 ust. 2 wynika, że wybór wynagrodzenia albo czasu wolnego jest alternatywą rozłączną, czyli nie można jednocześnie otrzymać i wynagrodzenia, i czasu wolnego. Należy zaznaczyć, iż uregulowanie z art. 42 ww. ustawy o pracownikach samorządowych jest zasadą, jednakże nie można wykluczyć sytuacji, iż pracodawca w regulaminie wynagradzania, o którym mowa w art. 39 ustawy, wprowadzi regulację związaną z dodatkami za pracę w godzinach nadliczbowych, określając poziom tych dodatków w dowolnej wysokości, w zależności od kondycji finansowej jednostki.